ханқызы

ханқызы
I
… Х а н қ ы з ы н (божья коровка) білмейтін адам жоқ шығар. Оның дене пішіні дома лақ қызыл түсті, лак жаққандай жылтырап тұрады (Р.Сәтімбеков,.. Қызықты биология, 93). Солармен бір мезгілде х а н қ ы з ы да көріне бастайды (Наурызым, 62).
II
зат. о й ы н. Ханқызы қоңызын ұстап алып, оны баланың саусағына қондырады да «Ел қайда көшеді? Суды қайдан ішеді?» деп әндетеді. Ханқызы ұшып кетсе, «Ел мына жаққа көшеді екен» деп баланы сол жаққа қарай жүгіртіп ойнататын ойын. Бала алғаш аяғын еркін басып, тілі толық шығып ойнай бастағанда, оларға «санамақ», «х а н қ ы з ы» сияқты айтуға жеңіл, тапқырлыққа жетелейтін ойын түрлерін қолданып отырған (А.Нүсіпоқасұлы, Ағаш бесік., 1, 40).

Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты. . 2014.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Смотреть что такое "ханқызы" в других словарях:

  • хан жақсы ма? — этногр. Қазақтың ұлттық ойын сауығының бірі. Шілдехана, қыз ұзату, келін түсіру сияқты думанды кештерде ойналады. Ойын ережесі бойынша думаншылар арасынан хан мен уәзір сайланады. Хан уәзіріне «халқымнан хан жақсы ма?» деп сұра деген бұйрық… …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • ел — қайда көшеді. зоол. Әдетте «ханқызы» деп аталатын қоңыз ел ішінде осылай да аталады. Қызғылт келген, жеті нүктелі кішкене «ханқызы» немесе «е л қ а й д а к ө ш е д і» деп аталатын қоңыздардың тіршілігі қызық (Т. Сұлтанқұлов, Хайуанаттар., 37). Ел …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • инақ — I зат. көне. Әтек етілген, тарттырылған ер адам. Берке ханның ж а р л ы ғ ы б о й ы н ш а е с і р е й к ә п і р Коломонның мұсылман дініндегі қыпшақ қызы Құндызды қатын етіп алуды ойлаған күнәсі үшін и н а қ етіп тартылсын (І. Есенберлин, Алтын… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • қатын — I зат. көне. Хан әйелі. Түркі халқында хан әйелін ертеректе қ а т ы н деген (Егем. Қазақст., 29.05.2002, 4). II Қатын күрес. Жиын тойда, той томалақта қатындарды күрестіру ойыны. Түйе жарыс, қ а т ы н к ү р е с бәрі аяқталып, бүгін айтыстың ең… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • Нурбаев, Карим Нурбаевич — В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Нурбаев. Нурбаев Карим Нурбаевич Нұрбаев Кәрім Нұрбайұлы …   Википедия

  • жә — 1 (Сем.: Аяг., Абай; Монғ.) ал, жарайды. Ж ә, сөздің тоқ етерін айтшы (Сем., Абай). Ж ә, ақсақал, әңгіме айта отырыңыз (Сем., Аяг.). Ж ә, жігіттер! Мынау алдыңда жатқан кекті жауың – Тәкежанның қосы (М. Әу., Абай жолы, II, 97). Айтқан сайын әрбір …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • осығұрша — (Монғ.) осыншама. Өмірде не қызық бар қимайтұғын, көңілім суып ажарым сынбайтұғын. Дүние неткен тарсың о с ы ғ ұ р ш а, Шүйкедей жалғыз басым сыймайтұғын («Ж. өмір», 25.05.1987). Онда біз өкпелейміз, Назгүл, кім үшін о с ы ғ ұ р ш а қызыл танау… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • бекітуінсіз — сын. ауыс. Құптамай, қолдамай; бекітпей. Тәуке хан оның келісімінсіз, б е к і т у і н с і з мемлекеттік маңызы бар шешім қабылдауға құқы болмаған (Н. Мыңбатырова, Төле би., 26) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • келісімінсіз — сын. Келісім берусіз, мақұлдауынсыз, ризалықсыз. Тәуке хан оның к е л і с і м і н с і з, бекітуінсіз мемлекеттік маңызы бар шешім қабылдауға құқы болмаған (Н. Мыңбатырова, Төле би., 26) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • орамал — тастамақ. сөйл. Орамал тастау. Ауыл жастары біресе ән айтып, енді бірде «мыршым», «о р а м а л т а с т а м а қ», «хан жақсы ма» ойындарын ойнап, әбден құмардан шығып, шаршағанда бірақ тарады (А.Сейдімбеков, Қыр хикаялары, 116). Орамал тастау.… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»